Sau sinh là giai đoạn “ở cữ” vô cùng quan trọng, được ví như “tháng thứ mười” trong thai kỳ. Trong dân gian có rất nhiều kiêng cữ được truyền lại qua nhiều thế hệ, nhưng không phải điều nào cũng còn phù hợp với khoa học hiện đại. Cùng tìm hiểu những điều phụ nữ sau sinh cần lưu ý, đâu là sự thật và đâu là quan niệm lỗi thời.
1. Không nên kiêng tắm sau khi sinh – Quan niệm sai lầm cần bỏ
Dân gian nói: Phụ nữ sau sinh nên kiêng tắm ít nhất 1 tháng để tránh nhiễm lạnh, “trúng gió”.
Khoa học nói: Việc không tắm rửa quá lâu sau sinh khiến mồ hôi, dịch tiết tích tụ, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, gây viêm da, thậm chí nhiễm trùng. Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), sản phụ có thể tắm bằng nước ấm ngay từ ngày thứ 2 sau sinh, miễn là vết thương (nếu sinh mổ) không bị ướt hoặc tổn thương hở.
✅ Lưu ý an toàn:
-
Tắm nhanh (dưới 10 phút), bằng nước ấm.
-
Phòng tắm kín gió, lau khô ngay sau khi tắm.
-
Không nên ngâm bồn lâu, đặc biệt khi đang còn sản dịch.
Xà bông thảo dược hanmade – Làm sạch dịu nhẹ, loại bỏ bụi bẩn
2. Nên đánh răng và vệ sinh răng miệng đầy đủ
Dân gian nói: Mới sinh mà đánh răng sẽ làm “lung lay chân răng” hoặc “sâu răng sau này”.
Khoa học nói: Hormone thay đổi trong thai kỳ và sau sinh khiến nướu dễ bị viêm, nếu không vệ sinh đúng cách có thể dẫn đến viêm lợi, chảy máu chân răng. Đánh răng đều đặn 2 lần/ngày bằng bàn chải mềm và nước ấm là cách bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.
3. Tránh gió sau sinh – Có cơ sở nhưng cần hiểu đúng
Dân gian nói: Sau sinh phải “nằm than” hoặc trùm kín người để không bị “nhiễm phong hàn”.
Khoa học nói: Sau sinh, sức đề kháng suy giảm, cơ thể nhạy cảm với gió lạnh. Tuy nhiên, việc ở trong phòng bí, không có không khí lưu thông dễ gây nhiễm khuẩn, ảnh hưởng tâm lý. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo không nên để mẹ sau sinh trong môi trường quá nóng hoặc quá kín.
✅ Giải pháp:
-
Phòng phải thoáng, có ánh sáng tự nhiên.
-
Tránh gió lùa trực tiếp.
-
Mặc đồ kín nhưng thoải mái, thoáng khí.
4. Không nên quan hệ vợ chồng quá sớm sau sinh
Theo y học: Sau sinh thường khoảng 6 tuần, tử cung mới phục hồi hoàn toàn. Việc quan hệ quá sớm có thể gây:
-
Rách vết khâu tầng sinh môn.
-
Viêm nhiễm đường sinh dục.
-
Giảm hứng thú tình dục ở người mẹ.
Theo khảo sát của Tạp chí Y học Phụ sản Anh Quốc (BJOG), hơn 40% phụ nữ cảm thấy khó chịu khi quan hệ sớm sau sinh. Vì vậy, hãy lắng nghe cơ thể và chỉ quan hệ khi mẹ cảm thấy sẵn sàng, cả về thể chất lẫn tinh thần.
5. Không nên ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, khó tiêu
Dân gian nói: Sau sinh cần ăn nhiều móng giò để có sữa, ăn đồ béo để “lấy lại sức”.
Khoa học nói: Dầu mỡ nhiều gây rối loạn tiêu hóa, đầy hơi, khó tiêu. Ngoài ra, mỡ động vật bão hòa còn ảnh hưởng xấu đến chất lượng sữa. Thực phẩm nên ưu tiên:
-
Cháo thịt nạc, rau xanh, cá hấp, trứng gà.
-
Uống nhiều nước ấm, nước gạo rang, chè vằng, lá đinh lăng.
Lưu ý: Móng giò tuy lợi sữa nhưng không nên ăn quá nhiều vì gây tăng cân, tắc tia sữa.
6. Giữ vùng kín luôn sạch sẽ – Phòng ngừa viêm nhiễm hậu sản
Sau sinh, sản dịch tiết ra liên tục khiến vùng kín luôn trong tình trạng ẩm ướt. Nếu không vệ sinh đúng cách có thể gây nhiễm khuẩn, viêm âm đạo, viêm tử cung.
✅ Cách vệ sinh an toàn:
-
Dùng nước ấm, không thụt rửa sâu.
-
Thay băng vệ sinh 4–6 giờ/lần.
-
Mặc quần lót cotton, tránh đồ quá bó.
Dung dịch vệ sinh thảo dược NONI LADY CARE – Dành cho mẹ bầu, sau sinh – An toàn, Dịu nhẹ
7. Không nên bó bụng quá sớm – Phục hồi vóc dáng cần đúng thời điểm
Dân gian nói: Bó bụng giúp bụng nhỏ lại, giữ ấm lưng.
Khoa học nói: Việc bó bụng khi tử cung chưa co hồi hoàn toàn (thường mất 6–8 tuần) có thể gây áp lực lên nội tạng, rối loạn tiêu hóa, đau lưng.
✅ Nên:
-
Tập thể dục nhẹ nhàng sau 2 tháng (yoga, đi bộ).
-
Cho con bú thường xuyên – một cách giảm cân tự nhiên hiệu quả.
-
Ăn uống lành mạnh, kiên trì thay vì ép buộc cơ thể.
Kết luận
Không thể phủ nhận, nhiều kiến thức dân gian vẫn có giá trị nếu được vận dụng đúng cách. Tuy nhiên, sức khỏe mẹ sau sinh cần được chăm sóc dựa trên hiểu biết khoa học hiện đại kết hợp với truyền thống chọn lọc. Hãy là người mẹ thông thái, biết yêu thương và lắng nghe cơ thể mình, từ đó giúp hành trình làm mẹ trở nên nhẹ nhàng, an toàn và hạnh phúc hơn.